Warzywa kapustne lub inaczej; rośliny krzyżowe to duża rodzina ( około 400 rodzajów ). W sklepach znajdziemy niewielką część członków tej rodziny: brokuły, brukselka, kapusta biała, włoska, pekińska, czerwona, kalafior, jarmuż, kalarepa, rzodkiewki, rzepa, rukola. Z bardziej egzotycznych odmian: mizuna, wasabi, kapusta chińska. Tym co łączy wszystkie te warzywa są kwiaty które mają cztery płatki ułożone na kształt krzyża, stąd też ich druga nazwa - "rośliny krzyżowe" i to że rośliny te są bardzo bogate w przeciwutleniacze.
Warzywa krzyżowe są też doskonałym źródłem witaminy C, K, manganu, polifenoli oraz antocyjanów, kwasu foliowego, witamin z grupy B, potasu, błonnika, magnezu, karotenoidów, polifenoli.
Zawierają ponadto glukozynolany, które wykazują silne działanie przeciwgrzybiczne oraz przeciwbakteryjne. Z glukozynolanów powstają sulforafan oraz erucyna, które zmniejszają ryzyko wystąpienia nowotworów piersi, płuc, prostaty czy jelita grubego.
KAPUSTA
Jest najpopularniejszym warzywem z rodziny krzyżowych. Choć zawiera mniej przeciwutleniaczy niż inne kapustne i tak jest bardzo cenna z powodu witaminy U, którą zawiera. Można ją przechowywać o wiele dłużej niż brokuły czy brukselkę i nie straci przez to składników odżywczych. Jeśli pokroisz kapustę na małe kawałki i będziesz gotować na parze krócej niż 5 minut, będzie ona mniej aromatyczna ale bardziej zdrowa.
Najwięcej przeciwutleniaczy zawiera czerwona kapusta. Ma silne działanie antyoksydacyjne. W jej soku znajdziemy witaminy C i B, kwas foliowy, beta-karoten, bardzo dużo siarki i chloru, wapń, potas i jod. Jest doskonała na wiele problemów trawiennych i jelitowych, Między innymi:
- infekcje jelit,
- pasożyty,
- owrzodzenia jelit,
- zapalenie okrężnicy,
- doskonale tonizuje wątrobę
- powoduje zmniejszenie kamieni żółciowych.
- pomaga w chorobach dróg żółciowych.
- skutecznie oczyszcza skórę (dla osób z trądzikiem oraz infekcjami skórnymi).
Jedzenie kapusty raz na tydzień zmniejsza ryzyko zachorowania na raka jelita grubego o 66%. Kapusta również chroni przed rakiem żołądka i piersi a dzieje się tak dzięki składnikowi o nazwie indol-3-karbinol. Kapusta włoska działa najsilniej. Działanie lecznicze zwiększa się gdy jemy kapustę na surowo lub lekko podgotowaną. Można z niej wyciskać sok, który jest bardzo cenionym źródłem witaminy U.
WITAMINA U (L-metylo-metionino-sulfonian) jest bardzo rzadko występującą „witaminą”, i chyba wciąż mało znaną. Występuje tylko w soku z kapusty (oraz w jęczmieniu i słodzie jęczmiennym). Została odkryta w latach pięćdziesiątych przez dr Garnett Cheneya. Dr Cheney używał soku z kapusty w leczeniu wrzodów żołądka i dwunastnicy. Leczył nim grupę więźniów chorych na raka żołądka a tygodniowa kuracja pozwoliła nie tylko na złagodzenie dolegliwości bólowych oraz skrócenie czasu leczenia, ale i spowodowała całkowite wyleczenie choroby u części badanych. U Jaya Kordicha, który z nim współpracował w badaniach wyleczył sokami z kapusty raka pęcherza moczowego. Kordich to znany i szanowany promotor diet bazujących na sokach owocowo-warzywnych. Dobroczynne działanie soku z kapusty przypisywał witaminie, którą dr Garnett Cheney nazwał Vitamin U (U od ulcer, czyli wrzód). Witamina U, czyli sulfonian metioniny jest pochodną metioniny, a ta jest z kolei uważana za aminokwas życia.
działanie Witaminy U:
– w stanach zapalnych i owrzodzeniach (nasze babcie przykładały liście kapusty m.in. na
trudno gojące się rany, siniaki, obrzęki i wrzody, ukąszenia owadów, oparzenia),
- wspomaga gojenie się uszkodzeń skóry.
- osusza wrzody
- skutecznie zapobiegać starzeniu się skóry i usuwać jego skutki
– w przypadku zapalenia piersi u kobiet karmiących
- skuteczne łagodzenie bólów stawów i zapalenia żył,
– na podrażnienia żołądka (działanie kojąco na zmiany zapalne w przewodzie pokarmowym),
– hamuje nadmierne wydzielanie soku żołądkowego i łagodzi procesy samostrawienia
ściany żołądka,
– profilaktycznie jako lek przeciwwrzodowy, przy równoczesnym stosowaniu leków
mogących wywołać
chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy, np. leki przeciwreumatyczne.
JARMUŻ
To prawdziwa skarbnica białka, błonnika, witamin - przede wszystkim C i K, a także soli mineralnych - zwłaszcza wapnia i potasu, oraz sulforafanu - silnego przeciwutleniacza. Zawiera również luteinę i zeaksantynę nie mniej skuteczne przeciwutleniacze; indole, które hamują wydzielanie aktywnych estrogenów, dzięki czemu chronią przed rakiem piersi. Jest również bogatym źródłem flawonoli o działaniu przeciwzapalnym i przeciwutleniającym. Jego wartości odżywcze i lecznicze były znane już w starożytności. Jest najbardziej gorzkim i najzdrowszym warzywem z wszystkich kapustnych. Badania laboratoryjne i doświadczenia na zwierzętach pokazują, że bardzo skutecznie zapobiega oraz spowalnia rozwój nowotworów. Dr Fuhrman umieścił jarmuż w grupie najbardziej wartościowych warzyw pod względem odżywczym dla naszego organizmu. Należy go przechowywać w lodówce i zjeść w ciągu kilku dni od zakupu. Najzdrowszy jest na surowo. Najlepszym sposobem przygotowania go do jedzenia jest krótkie gotowanie na parze (podobnie jak brokuły) albo podsmażenie na oliwie. Jest doskonałą przekąską w formie chipsów.
PIECZONE CHIPSY Z JARMUŻU (podobne chipsy można zrobić z białej i czerwonej kapusty, brukselki, liści kalafiora. Uwaga na grubość liści - powinny być w miarę jednakowe.
Wersja podstawowa:
1 pęczek jarmużu dowolnej odmiany (5 liści)
2-3 łyżki oliwy z oliwek
sól do smaku
Inne dodatki:
- zamiast oliwy użyj oleju sezamowego i dodaj 2 łyżki sezamu
- dodaj do oliwy przeciśnięty przez praskę czosnek
- można dodawać takie zioła jak: czosnek niedźwiedzi, chili (1/4 łyżeczki), cząber, mielony
kminek, kumin, sumak, czerwony pieprz, harrissę, skórkę startą z ekologicznej cytryny (1/2
łyżeczki), czarny pieprz, lub inne.
Przygotowanie:
Rozgrzej piekarnik do 30-50 stopni celsjusza. Jarmuż umyj i osusz. Odrywaj 3-5 centymetrowe kawałki liści bez nerwów i łodyg. Podzielone liście przełóż do dużej miski i wymieszaj z oliwą z oliwek i solą (lub innymi dodatkami zgodnie z upodobaniami) nacierając je przyprawami. Rozłóż liście na blasze wyłożonej papierem do pieczenia ciasno ale tak by nie nachodziły na siebie. Piecz powoli a raczej susz(woda ma wyparować z liści) do momentu kiedy warzywo zrobi się chrupkie. Należy uważać by się nie przypaliły. Warto je od czasu do czasu przemieszać. Wyjmij z piekarnika i ostudź. Można je przechowywać w papierowej torebce nawet kilka tygodni. Są tak smaczne że pewnie się to nie uda. Można również robić chipsy z jarmużu przy użyciu suszarki do grzybów i warzyw.
Jarmuż może być jedzony w sałatkach, dodawany do zielonych smoothie. Można go blanszować, dusić, przyrządzać jak boćwinę i podawać z gotowanym brązowym ryżem, dodawać do potraw jak nać pietruszki, podawać z sosem winegret na bazie oleju kokosowego z fermentowanym sosem sojowym tamari, albo zastępować nim szpinak i kapustę w innych recepturach, lub dodawać drobno posiekany do zup, gulaszów i sosów.
BROKUŁY
Są wspaniałym źródłem licznych przeciwutleniaczy. Szczególnie skutecznym wśród nich jest sulforafan odkryty przez naukowców z Johns Hopkins University. Zawierają kwercetyny indoli, glutationu i luteiny zwalczających wolne rodniki, dużo sulforafanu (silny składnik przeciwnowotworowy), witaminy B i C, kwas foliowy i beta- karoten, wapń, żelazo, fosfor, potas i siarkę. Brokuły są też jednym z najbogatszych źródeł pierwiastka śladowego - chromu. Przedłuża on życie i chroni przed uszkodzeniami spowodowanymi nadmiarem insuliny i cukru we krwi. Jest też niezbędnym składnikiem zapewniającym sprawne działanie wszelkich zwieraczy w naszym przewodzie pokarmowym. U kobiet brokuły pomagają usunąć szkodliwy typ estrogenu, który wywołuje raka. Osoby jedzące brokuły również rzadziej chorują na nowotwory jelita grubego i płuc oraz choroby układu krążenia i serca. Jedzenie brokułów przedłuża życie pacjentom z rakiem płuc. Świetne dla tych, którzy się odchudzają. Obniżają ciśnienie krwi i pomagają na problemy z wątrobą oraz zaparcia.
Po zebraniu z pola brokuł bardzo szybko traci składniki odżywcze i cukier. Przy zakupie należy stosować kilka zasad które pozwolą skorzystać z jak największej ilości składników odżywczych zawartych w tej wartościowej i delikatnej roślinie.
- wybierajmy najświeższe brokuły
- całe główki mają więcej składników niż podzielone na różyczki
- schładzamy warzywo zaraz po przyniesieniu go do domu
- najlepiej zjedz je na surowo
- jeżeli wolisz gotowane, ugotuj je jak najszybciej
- gotuj na parze krócej niż 5 min.
- przechowuj nie dłużej niż jeden dzień w lodówce zamknięty w perforowanej torebce foliowej
- gotowanie w wodzie i długie przechowywanie pozbawia go większości składników odżywczych.
BRUKSELKA
Zawiera dużo witaminy B i C, kwas foliowy i beta- karoten, wapń, żelazo, fosfor, potas i siarkę. Kontroluje poziom insuliny we krwi. Działa tonizująco i pomaga na zaparcia, problemy wątrobą oraz otyłość.
Chcąc skorzystać z jak największej ilości jej składników zastosuj się do następujących zasad:
- kupuj ją gdy jest na nią sezon
- wybieraj jasnozielone główki o ciasno ułożonych listkach
- zaraz po kupieniu schłodź
- zjedz jak najszybciej
- gotuj na parze maksymalnie 6 min.
- im dłużej się gotuje tym jest bardziej gorzka
- przechowuj w lodówce nie dłużej niż 1 dzień
KALAREPA
To warzywo, którego właściwości i wartości odżywcze doceniono już w starożytnym Rzymie, gdzie nazywana była kapustą pompejańską. Kalarepa należy bowiem do rodziny warzyw kapustnych, którą łączą izotiocyjany i indole - związki chroniące przed rozwojem nowotworów.
Z badań opublikowanych przez chińskich naukowców w 2012 roku wynika, że kalarepa - razem z sałatą, kapustą, brokułami, jarmużem i kalafiorem - zmniejsza ryzyko zachorowania na raka piersi, a nawet pomaga pokonać chorobę. Za właściwości przeciwnowotworowe kalarepy odpowiadają związki siarkowe – glukozynolany, które rozkładają się na dwie substancje: izotiocyjany i indole. Szczególnie wysoką zawartość glukozynolanów mają wasabi, chrzan, i właśnie warzywa należące do rodziny krzyżowych – kalafior, rzodkiew czarna, brokuły, jarmuż, rzeżucha, kalarepa.
KALAFIOR
Zawiera witaminy z grupy B i C, kas foliowy, beta-karoten, wapń, żelazo, fosfor, siarkę, potas. Doskonale oczyszcza krew i tonizuje wątrobę. Pomaga przy chorobach nerek, pęcherza moczowego i przy zaparciach.
Przy zakupie należy zwracać uwagę na to czy kalafior nie ma plam i śladów pleśni. Białe odmiany mają więcej związków zwalczających nowotwory niż nowe odmiany zielone i fioletowe, ale odmiany kolorowe z kolei zawierają więcej przeciwutleniaczy. Kalafior można przechowywać w lodówce przez tydzień. Aby zachować większość składników odżywczych, lepiej gotować go na parze niż w wodzie. Podsmażanie na oliwie z oliwek dodaje mu wartości odżywczych. Oczywiście świeży jest zdrowszy od mrożonego choćby dlatego że mrożenie niszczy energię życiową roślin. Warzywa po zamrożeniu przestają być aktywne energetycznie.
RZEPA
Liście rzepy bogate w witaminy B i C, E, K, kwas foliowy i beta - karoten, żelazo, fosfor i duże ilości wapnia. Pomagają w zapaleniach żołądka i błony śluzowej. Pomagają na anemię, brak apetytu i problemy trawienne. Obniżają ciśnienie krwi, łagodzą objawy podagry i dolegliwości pęcherza. Są doskonałe dla diabetyków. Oczyszczają krew. Zawierają łatwo przyswajalny wapń, dlatego doskonale sprawdzają się przy leczeniu osteoporozy. Wzmacniają kości, paznokcie, zęby i włosy.
Należy pamiętać aby nie gotować warzyw krzyżowych dłużej niż 8 minut, ponieważ łatwo tracą swoje właściwości antyrakowe. Glukozynolany rozpuszczają się w wodzie i bardzo szybko utleniają.
Najlepiej jest spożywać je surowe w postaci dodatku do sałatek lub gotować na parze. Wszystkie kapustne można również kisić co na pewno warto robić.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz